WOII op Texel: Een vergeten geschiedenis

Texel is misschien vooral bekend als een eiland van rust, natuur en uitgestrekte stranden, maar wie goed kijkt, ontdekt een andere kant van het eiland: een plek waar de geschiedenis diepe sporen heeft achtergelaten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Texel een strategisch punt in de Atlantikwall, de verdedigingslinie van Nazi-Duitsland. Vandaag de dag liggen er nog talloze bunkers verborgen tussen de duinen en in de bossen, stille getuigen van een bewogen verleden. Maar er is een verhaal dat Texel écht uniek maakt: de Texelse Opstand, ook wel de 'Russische Oorlog' genoemd.
De Atlantikwall: Texel als verdedigingspost
Tijdens de oorlog bouwden de Duitsers een verdedigingslinie langs de hele West-Europese kust, en Texel speelde daarin een belangrijke rol. Het eiland werd volgebouwd met bunkers, geschutsstellingen en ondergrondse schuilplaatsen. Vooral bij De Hors, De Koog en Eierland zijn nog steeds restanten te vinden. Sommige bunkers zijn verborgen in het duingebied, terwijl anderen nu dienen als historisch monument. Bezoekers kunnen bijvoorbeeld een kijkje nemen bij de overblijfselen in het natuurgebied De Mokbaai, waar verschillende bunkers nog intact zijn.
De Texelse Opstand: het laatste slagveld van Europa
Wat Texel echt bijzonder maakt in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, is de opstand van het Georgische bataljon in april 1945. Deze eenheid bestond uit ongeveer 800 soldaten uit Georgië, die aanvankelijk aan de kant van de Duitsers vochten, maar zich tegen hun bevelhebbers keerden in een wanhopige poging om zich te bevrijden. Wat volgde was een bloederige strijd die weken duurde en waarbij honderden doden vielen, zowel onder de Georgiërs als onder de Texelse bevolking.
De Duitsers sloegen keihard terug, en ondanks de hevige tegenstand werd de opstand neergeslagen. Pas na de Duitse capitulatie op 20 mei 1945 kwam er een einde aan de gevechten op Texel – ruim twee weken na de officiële bevrijding van Nederland. Daarom wordt Texel soms het 'laatste slagveld van Europa' genoemd. Meer over de Texelse Opstand lees je in dit prachtige artikel van de Texelse Courant.
Historische locaties op Texel
Texel heeft verschillende plekken waar je nog goed kunt zien hoe belangrijk het was in de oorlog:
- Luchtvaart- en Oorlogsmuseum Texel – In dit museum leer je alles over de rol van Texel in de Tweede Wereldoorlog en de dramatische Georgische Opstand.
- Bunkers in De Hors en bij de Mokbaai – Deze verlaten betonnen bouwwerken zijn nog steeds te bezoeken en geven een indrukwekkend beeld van de Duitse verdedigingswerken.
- Georgische begraafplaats Loladze – Dit is de rustplaats van de Georgische soldaten die sneuvelden tijdens de opstand. Een indrukwekkende plek die stil maakt.
Een onvergetelijke geschiedenis
Hoewel Texel tegenwoordig vooral wordt bezocht om te genieten van natuur, strand en culinaire hoogstandjes, blijft het oorlogsverleden een belangrijk hoofdstuk in de eilandsaga. De bunkers en de verhalen van de Texelse Opstand herinneren ons eraan hoe groot de impact van oorlog kan zijn, zelfs op een klein eiland in de Waddenzee.
Ben je geïnteresseerd in de geschiedenis van Texel? Breng dan zeker een bezoek aan een van deze locaties en ontdek de verhalen die dit eiland zo bijzonder maken. Wie weet wat je nog meer tegenkomt tussen de duinen en bossen van Texel?
Ben jij meer te weten gekomen over Texel? Of heb je een verhaal dat hier niet mag ontbreken? Laat het ons weten!